حقوق زن در دوران عقد

حقوق زن در دوران عقد

حقوق زن در دوران عقد

در مدت نامزدى نیز زن و شوهر حقوقى تقریباً مشابه با دوران پس از عروسى دارند، ماده ۱۱۲۰ قانون مدنى در این زمینه اظهار مى دارد: «همین که نکاح به طور صحت واقع شد، روابط زوجیت بین دو طرف موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار مى شود». نکاح در این ماده به معناى عقد بوده و با وقوع عقد میان زن و شوهر، حقوق و تکالیف ایشان نسبت به یکدیگر برقرار مى گردد و آنان ملزم به رعایت آنها مى باشند.

حقوقات زن در دوران عقد

همان گونه که از حقوق زوجین، بهره ارث زن و مرد از یکدیگر است و اگر پس از وقوع عقد و در زمان عقد، یکى از زوجین فوت کند، دیگرى از او ارث مى برد؛

مهریه و تمکین نیز جزو حقوق زن و شوهر محسوب مى شود که به موجب عقد واجب مى گردد و لذا قانون مدنى در ماده ۱۰۸۲ بر این امر تأکید مى نماید که: «به مجرّد عقد، زن مالک مهر مى شود و مى تواند هرگونه تصرّفى که بخواهد در آن بنماید».

طبق این ماده اگر عقد ازدواج بنا به دلایلى منحل و عروسى صورت نگیرد، مهریه منتفى نمى شود. بدین ترتیب مى بینیم که زن و شوهر در زمان عقد و پیش از عروسى، تکالیف و حقوقى تقریباً مشابه با دوران پس از زفاف دارند. اما در مورد استیفاى برخى از حقوق مانند حق نفقه زن در ایام پیش از عروسى فقهاء اختلاف دارند.

مهریه زن در دوران عقد

به محض اینکه عقد ازدواج میان زن و مرد بسته شد ، زن می تواند مهریه خود را دریافت کند و مطالبه این حق هیچ  گونه ارتباطی با تمکین یا عدم تمکین زن نیز ندارد. لذا در صورتی که زن ناشزه باشد یا عدم تمکین او ثابت شود نیز تاثیری در پرداخت مهریه نخواهد داشت و مرد همچنان موظف به پرداخت مهریه به زن است .

منتها پرداخت مهریه در خصوص دختر باکره کمی متفاوت است. بر اساس قانون مدنی ، مهریه دختر باکره نصف می شود . منظور آن است که در صورتی که زن و مرد در دوران عقد تصمیم به جدایی بگیرند و بین آنها اعمال زناشویی رخ نداده باشد و دختر باکره باشد ، مهریه ای که مرد باید به زن بپردازد نصف مهریه ای است که تعیین شده است .
نکته مهمی که در این خصوص وجود دارد آن است که ممکن است زن در دوران عقد بخواهد مهریه اش را به اجرا بگذارد؛ اما بحث جدایی و طلاق در میان نباشد .

در این صورت ، باز هم مرد موظف به پرداخت کل مهریه به زن است . با این حال ، اگر زن در همان دوران عقد و در حالت باکره بودن از شوهر خود جدا بشود ، موظف است مبلغ نصف مهریه ای که دریافت کرده است را به مرد بازگرداند ؛ چرا که در آن شرایط ، تنها مستحق نصف مهریه تعیین شده حین عقد بوده است .

به توجه به توضیحات ارائه شده در نوشتار حقوق زن در دوران عقد می توان گفت، ملاک نصف شدن مهریه زن در دوران عقد، باکره بودن زوجه است . لذا چنانچه زوجه باکره یا دوشیزه باشد ، می تواند نصف مهر و در صورتی که باکره نباشد ، می تواند کل مهریه را از مرد مطالبه کند.

حق حبس زن در زمان عقد

در پاسخ به این سوال که حق حبس زوجه در عقد نکاح چیست ، ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی حایز اهمیت است که بر اساس این ماده ، ” زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفای وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند ، مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود ” .

بنابراین ماده ، در صورتی که مرد مهریه زن را نپرداخته باشد ، زن می تواند با استفاده از حق حبس خود ، از تمکین در برابر شوهر خودداری کند تا شوهر مهریه را به وی بدهد .

لازم به ذکر است که در صورتی که زن از حق حبس خود استفاده کند ، وکیل خوب مهریه  علاوه بر این که شوهر باید مهریه زن را بپردازد ، پرداخت نفقه زن نیز ضروری می باشد و عدم تمکین زن به علت استفاده از حق حبس ، سبب از بین رفتن حق نفقه زن در دوران حق حبس نخواهد شد .
با این حال ، بر اساس قانون در می یابیم که استفاده از حق حبس توسط زن منوط به وجود شرایطی نیز هست که تنها در صورت وجود شرایط استفاده از حق حبس ، زن می تواند از آن استفاده کند . به عنوان مثال ، برای اینکه زن بتواند از حق حبس خود در برابر شوهر استفاده کند ، باید مهریه حال باشد و زمان دار یا موجل نباشد.

آیا حق حبس مختص دوران عقد است؟

برای پاسخ دادن به این سوال ، ذکر این نکته ضروری است که یکی از مهم ترین موارد سقوط حق حبس زوجه در عقد نکاح آن است که زن قبلا وظایف زناشویی خود در مقابل شوهر را با تمایل خود انجام داده باشد . لذا در شرایطی که زن و شوهر رابطه زناشویی برقرار کرده باشند ، دیگر زن نمی تواند به حق حبس خود استناد کند ؛ چرا که خود با دلخواه وظایفش را انجام داده است.

لذا صرفا استفاده از حق حبس در دوره عقد امکان پذیر خواهد بود و پس از عروسی ، زن نمی تواند از حق حبس استفاده نماید . البته ذکر این نکته نیز ضروری است که اگر زن در دوران عقد نکاح نیز با همسر خود رابطه زناشویی برقرار نموده باشد ، ولو یکبار ، حق حبسش از بین خواهد رفت و استناد به آن غیر ممکن خواهد شد . در مقابل ، اگر پس از دوران عقد نیز زن از تمکین خاص در برابر شوهر خودداری نموده باشد ، کماکان حق حبس باقی خواهد بود .

به عبارت دیگر ، ملاک برخورداری زوجه از حق حبس در ازدواج ، برقراری رابطه زناشویی با شوهر است و در صورتی که میان زوجین نزدیکی واقع نشده باشد ، چه در دوران عقد و چه پس از آن ، زن می تواند به حق حبس خود استناد کند و با تقدیم دادخواست استفاده از حق حبس توسط زن به دادگاه ، هم مهریه خود را مطالبه کند و هم نفقه . تا زمانی هم که مرد مهریه زن را نپرداخته است ، زن می تواند از تمکین در مقابل شوهر امتناع نماید.

نفقه زن در دوران عقد

به موجب ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی همین که ازدواجی به طور صحیح واقع شد روابط زوجیت بین طرفین ایجاد می‌گردد و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل یکدیگر برقرار می‌شود همان طور که می‌دانید ازدواج دارای آثار مالی و غیر مالی است مهریه و نفقه از آثار مالی ازدواج می‌باشد و از حقوق زن در دوران عقد حسن معاشرت (خوش خلقی و رفتار مناسب با همسر)، معاضدت (همکاری) و برقراری رابطه جنسی از آثار غیرمالی آن است.

به بیان دیگر زمانی که زن و مردی به عقد هم درآمدند، به حکم قانون موظف به انجام اموری در مقابل یکدیگر می‌شوند. به عنوان مثال، مرد بایستی مهریه زن را بپردازد، زن نیز باید از شوهر خود تمکین کند و در این صورت، حق دریافت نفقه را خواهد داشت.

در صورت عدم پرداخت نفقه در دوران عقد از جانب مرد، زن می تواند شخصا یا از طریق وکیل اقدام به مطالبه نفقه نماید دادگاه نیز با احراز رابطه زوجیت، مرد را ملکف به پرداخت نفقه می نماید و در صورت عدم پرداخت نفقه و تحت شرایطی زن می تواند طلاق بگیرد.

حق تحصیل و اشتغال در زمان عقد

از حقوق اساسی انسان ها در جوامع بشری، حق اشتغال و تحصیل است که این حق برای زن نیز علی رغم ازدواج به رسمیت شناخته شده است.  توصیه می شود برای جلوگیری از برخی مشکلات و اختلاف نظرها، زمان ازدواج زن و مرد بر سر همه موارد از جمله حق تحصیل و حق اشتغال زن با یکدیگر توافق کنند که در صورت اختلاف، مرد از این حق سوء استفاده ننماید.

البته عدم شرط حق یا اشتغال تحصیل در زمان ازدواج، مانع تحصیل زن یا سر کار رفتن در زمان عقد یا بعد از آن نمی شود چرا که اختیار این امور دست زن است.

بعضی از زوج ها در زمان اختلاف و در دوران عقد ، و برای تحت فشار قرار دادن همسرش ، از دادگاه تقاضای منع تحصیل یا منع اشتغال زوجه را می نمایند که در بیشتر موارد دادگاه خواسته زوج را اجابت نمی نماید و به عبارتی مانع تحصیل و اشتغال زن نمی شود.

 طلاق در دوران عقد

اختلاف زن و شوهر ممکن است در دوران عقد و قبل از رفتن زیر یک سقف و شروع رابطه زناشویی ایجاد شود و در نهایت منجر به طلاق شود. در این دوران اغلب زوج ها به طور توافقی از یکدیگر جدا می‌شوند، اما گاهی یکی از طرف ها تمایلی به طلاق و جدایی ندارد و طرف دیگر خواهان طلاق است.

 طلاق توافقی در دوره عقد

بسیاری از طلاق ها در زمان عقد از نوع توافقی است بدین صورت که مرد و زن به این نتیجه می رسند که از هم جدا شوند و در مورد مهریه نیز باهم توافق می نمایند. و  شخصا یا از طریق وکیل طلاق توافقی اقدم به جدایی می نمایند و برای این کار بایستی به دادگاه خانواده مراجعه و تقضای گواهی عدم امکان سازش نمایند.

بیشتر طلاق های توافقی دوران عقد از نوع خلعی می باشد و اگر زوجه نیز دوشیزه باشد طلاق غیر مدخوله می باشد که در این صورت زوجین بعد طلاق می تواند بلافصله اسم همسر سابق را از شناسنامه پاک نمایند.

در جریان طلاق توافقی و در جلسه رسیدگی دادگاه ، اگر زوجه ادعا کند که باکره است و حتی زوج نیز این ادعا را قبول داشته باشد، رویکرد دادگاه های خانواده بدین صورت است که زوجه را جهت معاینه پزشکی به مراکز پزشکی قانونی معرفی خواهند کرد.

طلاق از طرف زن در دوره عقد

در این گونه موارد اگر درخواست طلاق از طرف زن باشد لازم است که یکی از شرایط دوازده گانه ضمن عقد که شروط ضمن عقد نامیده می‌شود را اثبات کند. مانند عسر و حرج که از مواردی است که در عقدنامه ذکر شده است و از جمله شروطی است که برای زن حق طلاق ایجاد می‌کند.

. استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت شش ماه.
. بد رفتاری غیر قابل تحمل مرد با زن و فرزندان.
. بیماری خطرناک غیر قابل درمان مرد در حدی که سلامت زن را به خطر اندازد.
. محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر
.اعتیادی که به اساس خانوادگی ضرر بزند. مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه منزل و وارد کردن ضرر به سلامت جسمی و روحی زن و فرزند شود.
. ترک بدون علت خانواده یا غیبت یکسره شش ماهه بدون دلیل موجه.

طلاق از طرف مرد در دوره عقد

از لحاظ حقوقی، مرد می تواند هر زمان که بخواهد به دادگاه خانواده مراجعه کند و درخواست طلاق زن را بدهد اما باید حقوق زن از قبیل مهریه را پرداخت نماید و در صورت عدم توانایی پرداخت تقاضای اعسار نماید.

یکی از موانع بر س راه زوج نگام درخواست طلاق، نداشتن سند ازدواج است، چرا که سند ازدواج اصولا در ید زوجه و خانواده اش است و زوج در این شرایط  می تواند به دفتر محل ثبت ازدواج مراجعه و درخواست رونوشت از سند ازدواج نماید.

“آرزوی زندگی خوب و خوشی برای تمام زوجین”

 

وکیل مشهد، وکالت و مشاوره تخصصی

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

نكو داشت نام آوران عرصه هاي گوناگون داراي دو ويژگي متمايز است:  اول آنكه، انسان نكو داشته از اقليم فردی خويش خارج می‌شود و وجهه‌ای اجتماعي می‌يابد، با اين توجيه كه هر بزرگداشتی بزنگاهی است كه سبب می‌شود تا انسان ستوده از قلمرو خويشتن خويش درگذرد و به مقام فرزانگی برسد. نكو داشت لاجرم قرين نيكنامی است و نيكی شانی اخلاقی دارد. بنابراين نكو داشت همانگاه كه رفتار نامداران را چونان معيارهای اخلاقی تعريف می‌كند، در باطن پاسداشت خوبی و رفتار نيك است

0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x
تماس مستقیم