برای اطلاع از سن قانونی تنظیم سند رسمی اموال در این نوشته با ما همراه باشید. لازمه ی دخالت در امور مالی و غیر مالی برای افراد، داشتن اهلیت است. اهلیت به معنی بالغ بودن، عاقل بودن و رشید بودن است. افرادی که هر کدام  از موارد ذکر شده را دارا نباشند محجور نامیده می شوند.

سن قانونی

برای بررسی سن قانونی تنظیم سند رسمی اموال ابتدا تعریف صغر رابیان می نماییم صغر در لغت به معنای خرد و کوچک آمده است  و در اصطلاح فقهی و حقوقی به کسی گفته می شود که به سن بلوغ نرسیده باشد و بلوغ هم در لغت به معنای رسیدن است و ابلاغ هم از همین ریشه و به معنای رساندن است و کسی که به مرحله بلوغ رسیده بالغ نامیده می شود

و بالغ هم کسی است که دوره کودکی را پشت سر گذاشته قوای جسمی و جنسی اش تکامل یافته است. در نقطه مقابل اینها رشد قرار دارد و مقصود از رشد هم توانایی شخص در اداره اموالش به نحو عقلائی می باشد.
قانونگذار سن بلوغ را در پسران را ۱۵ سال تمام قمری و در دختران ۹ سال قمری در نظر گرفته است.

عاقل بودن به این معناست که فرد نباید مبتلا به جنون باشد و در سلامت عقلی به سر ببرد. و رشید بودن به این معناست که فرد سفیه نباشد یا این که تصرف و دخالت در اموالش به صورت عاقلانه باشد نه به صورت سفیهانه.

رشید نیز کسی است که عقل معاش دارد و سود و زیان را تشخیص می دهد.

سن قانونی تنظیم سند در قانون

در قانون ایران برای معاملات افراد داشتن رشد لازم است و یکی از مواردی که نشان از به سن رشد رسیدن فرد است، سن ۱۸ سالگی است.

لذا افراد قبل از این سن با اجازه پدر یا قیم خود می توانند معامله کنند و پس از این سن خود در امور مالی استقلال خواهند داشت.

البته اجازه و اذن سرپرست صغیر یا فرد محجور برای معامله هایی است که در آن سود و زیان است اما در معامله هایی که فقط نافع هستند به حال محجور (صغیر و سفیه) باید گفت این معاملات صحیح هستند.

برای مثال فردی مالی را به صغیر هبه می کند این معامله چون رایگان است صحیح می باشد.

در سند زدن هم همینطور است؛ اگر قرار است فردی که صغیر یا سفیه است به کسی  مال خود را بفروشد باید سرپرست وی این کار را انجام دهد مثل ولی قهری یا همان پدر او و سند زدن هم با خود پدر است.

سن قانونی برای سند زدن ماشین و موتور سیکلت

همانطور که گفته شد در نوشته سن قانونی برای سند زدن و نحوه صدور گواهی رشد، چنانچه کسی بخواهد معامله ای انجام دهد، برای مثال ماشینی که دارد را بفروشد و صغیر باشد یعنی به سن بلوغ نرسیده باشد، نماینده او با حفظ مصلحت وی این کار را انجام خواهد داد.

فرض کنید فردی ۱۶ ساله یا پدر ایشان قصد دارد موتورسیکلتی را برای فرزندش خریداری کند در اینجا خود فرد نمی تواند معامله کند و ولی قهری یا همان پدر وی می تواند از جانب وی معامله را انجام دهد.

از جهتی دیگر این امکان وجود دارد که سند موتور سیکلت را به نام فرزند تنظیم کند. این بحث معاملاتی را در اینجا بیان کردیم و بحث گواهینامه برای موتور سیکلت وی بحثی جدا است. زیرا مالکیت امری دیگر است و وی می توان سند ماشین یا موتور سیکلت را به نام فردی که زیر ۱۸ سال هم هست تنظیم نمود.

حال اگر همین فرد که به ۱۸ سال نرسیده بخواهد موتور سیکلت را بفروشد باز هم پدر وی باید این معامله را انجام دهد و سند را به نام خریدار انتقال دهد.

وضعیت حقوقی معامله ماشین و موتور سیکلت صغیر

آنچنان که بیان شد شرط انجام امور مالی بلوغ و داشتن رشد است و کسی که بالغ نیست نمی تواند معامله ماشین یا موتور سیکلت کند و این کار باید با اجازه نماینده اش (ولی یا قیم) انجام شود.

معامله صغیر ممیز و سفیه بدون اجازه ولی غیر نافذ است و اگر شخص، صغیر غیر ممیز باشد مثل کودک ۷ ساله و مجنون معامله وی باطل است.

البته آنچه گفتیم دوباره متذکر می شویم برای وقتی است که فرد قصد معامله معوض و داد و ستد گونه دارد و گرنه در صورتی که فرد دیگر به رایگان موتور سیکلت و ماشینی را به او هبه کند یا به شکلی به او برسد این امر صحیح است و می توان سند آن را به نام وی زد اگرچه هنوز به سن رشد نرسیده است.

برای مثال فردی برای برادر کوچکتر از خودش است یک دستگاه موتور سیکلت برای سالهای بعدش می خرد و به او هبه می کند در این حالت چون رایگان است و ضرری متوجه شخص محجور نیست باید گفت که معامله صحیح است‌.

سند زدن به نام افراد زیر سن قانونی

مطابق تبصره ۲ ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی اصلاحی ۱۳۶۱ اموال صغیری را که بالغ شده است در صورتی می توان به او داد که رشد او ثابت شده باشد”  با امعان نظر به صدر ماده اصلاحی فوق ، مبین این معنی است که انسان با رسیدن به سن بلوغ شرعی از حجر خارج شده و در معاملات و اعمال و وقایع حقوقی خود استقلال پیدا می کند مگر اینکه عدم رشد او در دادگاه صالح ثابت شود اما به موجب تبصره ۲ ماده مارالبیان تسلیم اموال صغیر به وی بعد از رسیدن به سن بلوغ مشروط به احراز رشد وی است که مبنای این تبصره آیه ۶ سوره نساء می باشد.

مراحل احراز رشد چیست؟

در صورتی که شخص برای تصرف در امور مالی خود نیاز به اثبات رشد خویش داشته باشد می تواند از طریق وکیل خوب خانواده درخواست صدور گواهی رشد را در قالب دادخواست، به دادگاه خانواده محل اقامت خود تقدیم نماید. لازم به ذکر است در شهرهایی که دفاتر خدمات قضایی وجود دارد باید از طریق این دفاتر اقدام شود. ادعای مزبور بعد از انجام تحقیقات و جلب نظر کارشناس تخصصی، در صورت اثبات منجر به صدور حکم خواهد شد.