فرزندخواندگى نهاد قانونى است که به موجب آن رابطه خاصى بین فرزندخوانده و پدرخوانده و مادرخوانده به وجود مى آید از نظر وکیل فرزندخواندگی ، این امر در طول تاریخ حقوق، سابقه نسبتا طولانى دارد و در ادوار مختلف با اهداف گوناگون مورد توجه قرار گرفته است.
این تاسیس حقوقى پس از سیر تحولاتى در حال حاضر به صورت هاى کامل و ساده یا ناقص در حقوق کشورهاى غربى با آثار متفاوت پذیرفته شده است. در ایران با وجود سابقه پذیرش این نهاد در دوران حکومت ساسانیان و اعتبار آن در نزد زرتشتیان، با نفوذ اسلام منسوخ گردید ولى به علت فواید فردى و اجتماعى و نیاز مبرم جامعه و استقرار عدالت و حمایت از اطفال بدون سرپرست تحت عنوان «سرپرستى اطفال بدون سرپرست» با آثار حقوقى مشخصى احیا گردیده است.
وکیل فرزندخواندگى
در خصوص سرپرستی و فرزندخواندگی توصه می شود از بهترین وکیل و مشاوره حقوقی در این زمینه بهرخ برد ، زیرا وکیل متخصص و آشنا به امور فرزند خوانده می تواند با تجربیات خود در این زمینه در کمترین زمان ممکن، کار موکل را به نتیجه مطلوب برساند. در صورت نیاز به وکالت ، از طریق راه های ارتباطی با وکیل مشهد تماس برقرار نمایید.
فرزندخواندگى عبارت از یک رابطه حقوقى است که بر اثر پذیرفته شدن طفلى به عنوان فرزند، از جانب زن و مردى به وجود مى آید؛ بدون آنکه پذیرندگان طفل، پدر و مادر واقعى آن طفل باشند.
در زبان حقوقى، فرزند به کسى گفته مى شود که از نسل دیگرى باشد و بین آنها رابطه خونى و طبیعى وجود داشته و بین پدر و مادر او جز در موارد استثنایى رابطه زوجیت ایجاد شده باشد. وکیل فرزندخواندگی خوب، ممکن است زن و شوهرى فرزند غیر را به فرزندى بپذیرند که در این صورت قانونگذار چنین کودکى را در حکم فرزند این خانواده به شمار مى آورد و آثارى براى این رابطه حقوقى مجازى مى شناسد.
تفاوت فرزند واقعى و فرزند حکمى یا ظاهرى در این است که پیوند موجود بین فرزند حقیقى و پدر و مادر وى پیوندى طبیعى و ناگسستنى است و رابطه حقوقى بین آنها هرگز از بین نخواهد رفت، ولى پیوند بین فرزند و پدر و مادر خوانده به آن محکمى نیست و عواملى نظیر انحلال خانواده و غیره بسته به سیاست قانونگذار ممکن است رابطه حقوقى موجود را زایل کند.
شرایط زوجین داوطلب سرپرستی
- زن و شوهر داوطلب سرپرستی ، ایرانی و مقیم ایران باشند.
- پنج سال تمام از تاریخ ازدواج آنها گذشته و از این ازدواج صاحب فرزند نشده باشند.
- سن یکی از زوجین حداقل سی سال باشد.
- زوجین دارای محکومیت جزائی مؤثر بعلت ارتکاب جرائم عمدی و مهجور نباشد.
- زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند.
- زوجین یا یکی از آنها دارای تمکن مالی باشند.
- زوجین مبتلا به بیماری صعب العلاج نباشند.
- زوجین معتاد به مواد الکلی یا مواد مخدر و سایر اعتیادات مضر نباشند.
- هرگاه زوجین پزشکی نتوانند صاحب فرزند شوند معافیت از شرایط ۲ و ۳ به عهده دادگاه است.
- مشاوره با وکیل فرزندخواندگی مجرب می تواند راه شما را کوتاهتر نماید.
مدارک مورد نیاز جهت فرزندخواندگی
متقاضیان فرزند خواندگی باید تقاضای رسمی خود مبنی برفرزند پذیری را به سازمان بهزیستی اعلام نمایند. وکیل فرزندخواندگی در مشهد این تقاضا حتما باید به امضای متقاضیان رسیده و شامل نشانی وشماره تلفن متقاضیان باشد. گاهی متقاضیان شروع کار را از دادگاه آغاز می کنند و سپس به بهزیستی معرفی می شوند.
- تصویر شناسنامه زوجین صفحه اول و دوم
- تصویر سند ازدواج
- گواهی عدم بچه دار شدن از پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد زوجه
- گواهی پزشکی قانونی مبنی بر عقیم بودن زوجین یا یکی از آنان
- ارائه حکم سرپرستی آزمایشی از مراجع قضایی
- گواهی برگ عدم سوء پیشینه کیفری زوجین
- گواهی سلامت جسم و روان از پزشک قانونی برای زوجین
- گواهی تمکن مالی، اعم از فیش حقوقی، فتوکپی سند منزل مسکونی، ماشین، …
- گواهی سلامت از پزشک مبنی بر عدم ابتلا به بیماری های صعب العلاج و واگیردار
- گواهی عدم اعتیاد
سازمان بهزیستی موظف است درصورت لزوم متقاضیان را برای دریافت گواهینامه های مورد نیاز به سازمان های ذیربط معرفی نماید. وکیل فرزندخواندگی مشاوره قبل از فرزندپذیری از موارد مهمی است که زوجین قبل از تشکیل کمیته فرزندخواندگی باید درآن شرکت نماید؛ نتیجه جلسات درپرونده درج گردد.
طرح پرونده در کمیته فرزندخواندگی
چنانچه تصمیم کمیته مبنی برپذیرش متقاضیان باشد درلیست نوبت قرارمی گیرند و درصورت فرارسیدن نوبت جهت انتخاب فرزند به شیرخوارگاه معرفی می شوند.
درصورت انتخاب فرزند والدین متقاضی توسط بهزیستی استان به دادگاه صالحه جهت صدور قرار دوره آزمایشی (حکم سرپرستی موقت) معرفی خواهند شد.
پس از صدور حکم سرپرستی، کودک انتخابی طی صورتجلسه ای به والدین تحویل خواهد شد و مراتب به دادگاه مربوطه اعلام می شود.
درطی دوره آزمایشی ۶ ماهه، باید حداقل سه بازدید از طرف مددکاران اجتماعی از خانواده فرزند پذیر به عمل آید.
درصورت تائید وضعیت مراقبت از فرزند و توانایی خانواده و حفظ منافع فرزند، گزارش نهایی تهیه و برای صدور حکم قطعی سرپرستی به دادگاه ذیربط منعکس می شود.
در مورد اخذ شناسنامه کودک با مشخصات والدین قانونی بعد از طی دوره شش ماهه آزمایشی وصدور حکم قطعی اقدام خواهد شد.
به منظور حفظ منافع فرزند، تامین آتیه وی و جبران عدم برخورداری فرزند از ارثیه والدین حقوقی، صلح یک سوم اموال والدین به فرزند خوانده از طریق دفتر خانه های رسمی و حتی مراجع قضایی انجام می پذیرد.
افتتاح حساب پس انداز، بیمه آتیه یا روش های اطمینان بخش دیگری نیز می توانند از راهکارهایی باشند که به موازات صلح اموال انجام گیرد.
حکم سرپرستی درصورت تشخیص سازمان بهزیستی مبنی برآسیب پذیری کودک و عدم شایستگی والدین قانونی یا مراجعه والدین حقیقی کودک با هماهنگی دادگاه قابل فسخ است.
چگونگی اخذ شناسنامه برای فرزند خوانده
متقاضیان سرپرستی فرزند خواندگی باید ابتدا به بهزیستی مراجعه کرده و بعد از تأیید بهزیستی به دادگاه صالح برای تأیید صلاحیت‌های قانونی چون عدم سوءسابقه، مسائل هویتی، اسناد ازدواج، امور پزشکی قانونی و… مراجعه کنند. برای رعایت احوال شخصی کودک و فرد یا زوجین سرپرست، مفاد حکم سرپرستی تنها در اسناد مسکوت و محرمانه اداره ثبت‌احوال، ثبت و ضبط خواهد شد.
اداره ثبت‌احوال محل مکلف است پس از ابلاغ حکم قطعی سرپرستی توسط دادگاه، با اعلام و حضور زوجین یا زنان سرپرست نسبت به اجرای حکم و صدور شناسنامه با مشخصات زوجین سرپرست یا سرپرست منحصر (دختر یا زن سرپرست بالای ۳۰ سال) با درج توضیحات لازم اقدام کند. وکیل فرزندخواندگی لازم به ذکر است انتخاب نام نیز توسط سرپرست صورت خواهد گرفت.
برای کودکانی که سرپرست منحصر آنها، یک زن مجرد است، شناسنامه فرد تحت سرپرستی با مشخصات کامل شناسنامه‌ای سرپرست و نام کوچک پدر فرضی به پیشنهاد سرپرست صادر خواهد شد.
وضعیت ارث فرزند خوانده
بر اساس قوانین کشور، فرزندخوانده ارث نمی‌برد، بنابراین قانونگذار برای تأمین آینده کودک روش‌هایی را در نظر گرفته که به آنها جایگزین‌های ارث گفته می‌شود؛ از جمله تملک بخشی از اموال متقاضیان سرپرستی به نفع فرزندخوانده در یکی از دفاتر اسناد رسمی و بیمه کردن عمر متقاضیان سرپرستی نزد یک شرکت بیمه سهامی ایران به نفع آینده کودک.
به عنوان یک قاعده ی کلی می توان گفت که فرزند خوانده از سرپرست خود ارث نخواهد برد، مگر آنکه سرپرست قبل از مرگش از راه‌های قانونی برای انتقال مال و اموالی به او استفاده کند. وکیل امور ارث سرپرست قانونی و کسی که از او نگهداری می کرده است باید تا زمانی که زنده است به صورت قانونی و محضری اموالی را به فرزند خوانده اش واگذار کند.
امکان و شیوه قبول فرزند خواندگی افراد خارج کشور
مطابق قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب ۱۳۹۲، ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز در صورت داشتن شرایط مندرج در قانون، می‌توانند متقاضی سرپرست کودکان داخل باشند و مراحلی چون مصاحبه مددکاری، بازدید از منزل و… از سوی سرکنسول‌گری ایران در کشور مربوطه بررسی و تأیید می‌شود.
