سرقت مقرون به آزار ، از جرایمی است که قانونگذار مجازات نسبتا سختی برایش در نظر گرفته است.

ماده ۶۵۲ـ هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد و یا سارق مسلح باشد

به حبس از سه ماه تا ده سال و شلاق تا (۷۴) ضربه محکوم می شود

و اگر جرحی نیز واقع شده باشد علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم می گردد.

آرای دیوان عالی کشور:

رای وحدت رویه شماره : ۲۱۰۶.۱۰۰۵ مورخه ۱۳۱۶.۹.۱۸

اگر ایراد ضرب عمدی سارق موجب فوت  صاحب خانه شود و قصد قتل نیز احراز نشود و امر سرقت  نیز انجام نگردد، مورد از مصادیق ماده۱۷۱ ق.م.ع و شروع به سرقت مقرون به آزار است؛بنابراین اگر شروع به سرقت با ماده۲۲۹ ق.م.ع تطبیق شود،دادنامه نقض خواهد شد و اگر دیوان جنایی مجازات متهم را برابر مواد ۱۷۱ و ۲۲۹ تعیین کرد .دیوان عالی کشورمجازات مقرر از جهت ماده ۱۷۱ را ابرام نموده و آن را از جهت سرقت نقض بلا ارجاع خواهد کرد.

آرای اصراری

رای اصراری شماره ۳۸۳۸ مورخه ۱۳۳۵/۱۰/۱۰

رای اصراری : قتل به منظور سرقت واقع شده و پس از وقوع قتل اموال مقتول ربوده شده و مقرون به آزار نبوده صحیح نیست.

رای اصراری شماره : ۳۹۷۴ مورخه ۱۳۳۵.۱۰.۲۵

رای اصراری :متهم مرتکب سرقت مقرون به آزار نگردیده زیرا برای تحقق ارتکاب بره مذکور یا شروع به ارتکاب آن احراز قصد متهم و شروع به آزار و تهدید برای ارتکاب سرقت لازم است و حال آنکه در قضیه مانحن فیه متهم به قصد سرقت وارد خانه شده وبدون مزاحمت به احدی شروع به سرقت عادی نموده که منتهی به توجه سکنه خانه و قصد آنان بر دستگیری وی گردیده است و مشارالیه برای استخلاص و فرار خود جرحی به آنان وارد ساخته است.

رای اصول قضایی عبده (رای شماره :۳۰۷۶ مورخه ۱۳۱۹.۹.۲۸ قسمت جزایی:ص ۱۲۸)

وقتی اقدام به قتل به منظور دزدیدن مال مقتول باشد،چنین سرقتی از مصادیق مسلم ماده   ۲۲۳ قانون کیفر (۶۵۲ق.م.ا.) خواهد بود.

رای شعبه ۲ دیوان عالی کشور  (شماره : ۳۲ مورخه ۱۳۱۸.۱.۵)

منظور از تقارن این نیست که آزار و تهدید درحین سرقت باشد بلکه ممکن است قبل از عمل یا بعد از آن واقع شود به قسمتی که عرفا صدق می کند که در مواقع ارتکاب سرقت آزار و تهدید واقع شده است بنابراین اگر موقع سرقت صاحب خانه بیدار شود و سارق را بگیرد و او صاحب خانه را مجروح کند و بلافاصله دستگیر شود عملش شروع به سرقت مقرون به آزار تلقی می شود و تطبیق مورد به ماده ۲۲۹ (ماده ۶۵۵ق.م.ا.)از جهت شروع به سرقت و تعیین مجازات علی حده از جهت ایراد ضرب مخالف قانون محسوب است.

رای شعبه ۲ دیوان عالی کشور ( شماره : ۲۶۵۹ مورخه ۱۳۷۱.۱۱.۲۹ )

قتل حداکثر آزار محسوب است و اگر سارق درحین سرقت کسی را بکشد مرتکب دو بزه جداگانه قتل و سرقت مقرون به آزار شده است.

رای شعبه ۲ دیوان عالی کشور ( شماره : ۱۵۸۹ مورخه ۱۳۲۸.۵.۱۶ )

اگر سارقین در حین سرقت صاحب خانه یا مدافع مال را بکشند به این عمل قتل و سرقت مقرون به آزار اطلاق نمی شود برای اینکه قتل یک جرم بیش نیست و وقتی مجازات این عمل فی نفسه تعیین شد دیگر سرقت مقرون به آزار تلقی نمی شود و بلکه سرقت ساده محسوب است و چنین شخصی مجازات قتل و سرقت غیر مقرون به آزار را خواهد داشت.

رای شعبه ۸ دیوان عالی کشور ( شماره : ۲۶۵ مورخه ۱۳۳۳.۹.۱۳ )

انداختن لحاف یا قالی روی صاحب خانه به منظور سرقت،آزار شناخته نمی شود.

رای شعبه ۲۰ دیوان عالی کشور (رای شماره:۱۴۸ مورخه ۱۳۷۱ )

 سرقت مقرون به آزار،موقعی تحقق می یابد که آزار و تهدید با سرقت تقارن داشته باشد.

نشست های قضایی:

سوال : در مواردی که سرقت مقرون به جرح است آیا دادگاه علاوه بر اعمال مجازات ماده ۶۵۲ باید به جنبه عمومی جرح نیز رسیدگی و رای دهد؟

جواب (نظر کمیسیون) : هرچند ماده اشعار داشته :«علاوه بر مجازات جرح به حداکثر محازات مذکور در این ماده محکوم می گردد» و مجازات اعم ازجنبه خصوصی و حسب مورد دیه یا قصاص و جنبه عمومی است،نظر به قواعد تعداد جرم ،موضوع از مصادیق تعدد معنوی و باید به محازات شدیدتری که حبس مندرج در ماده ۶۵۲ می باشد محکوم شود و منظور مقنن از به کار بردن لفظ مجازات،دیه قصاص است.

سوال : هرگاه سارق در حین سرقت ،مالک را مورد اذیت وآزار قرار دهد و مجروح یا مصدوم کند میزان مجازات وی با توجه به قواعد مربوط به تعداد جرم به چه میزان است؟

جواب(نظر کمیسیون) : با توجه به مندرجات ماده ۶۵۲ قانون مجازات اسلامی که به سرقت مقرون به آزار عنوان جزایی خاص داده و مجازات شدید برای آن تعیین کرده ات و با توجه ب قسمت اول ماده۴۷ قانون مجازات اسلامی در ما نحن فیه که جرایم مختلف است مجازات های جداگانه ای برای مرتکب تعیین خواهد شد .در مورد سرقت مقرون به آزار و همچنین در مورد ضرب و حرح و صدمات وارد فقط دیه تعیین می شود.